Stanislaô sinh tại miền Cracovia, Balan ngày 26/07/1030. Cậu là con trai duy nhất trong gia đình quyền quí, nhưng không màng của cải, danh vọng, mà đầy lòng nhân ái và thương xót. Cậu học triết học ở Đại học Gniezno, rồi sang Paris học luật và thần học tại tu viện Lorranin trong bảy năm. Khi cha mẹ qua đời, cậu phải trở về Balan.
Thừa hưởng gia tài lớn cha mẹ để lại, nhưng Stanislaô đã phân phát của cải cho người nghèo rồi theo đuổi lý tưởng tu trì.
Đức Giám Mục Lampert đã phong chức linh mục cho Stanislaô năm 1062 và đặt làm Kinh sĩ tại nhà thờ chánh tòa. Ngài đã trở nên lừng danh về tài thuyết giảng và đời sống gương mẫu thánh thiện.
Vì sự khiêm nhượng và lòng nhân ái, khi Đức Giám Mục Lampert qua đời, cha được đề cử làm Giám mục địa phận năm 1072. Ngài hiền lành, nhưng rất cương quyết khuyến cáo răn đe những người tội lỗi.
Vua Balan lúc ấy là Bôleslas II. Ông đã dùng sức mạnh khí giới đạt tới vinh quang nhưng lại khuất phục trước những tật xấu khủng khiếp khiến người ta gọi ông là “kẻ độc ác”. Sau khi cầu nguyện, ngài đến gặp nhà vua. Khiêm tốn nhưng cương quyết, ngài trình bày cho ông thấy những tội ác gương mù của ông. Ngài cũng nói cho ông rõ những phán xét Thiên Chúa đang chờ đón.
Vừa nghe, Bôleslas tỏ ra hối hận, nhưng rồi lại trở nên man rợ như trước. Sau này, vua đã cướp vợ một nhà quí phái nhốt trong hoàng cung. Một lần nữa ngài can đảm đến gặp và cố gắng đưa ông trở về chính lộ. Ngài đe dọa, nếu còn cố chấp, ông sẽ bị tuyệt thông. Run lên vì tức giận, nhà vua tìm kế sát hại Đức Giám Mục Stanislaô.
Bôleslas biết ngài có mua một thửa đất để xây nhà thờ mà chỉ trao tiền trước mặt nhiều chứng nhân, không làm chứng từ. Khi chủ cũ qua đời, ông đe dọa các chứng nhân để họ phản chứng tố giác Đức Giám mục ra tòa. Sau ba ngày cầu nguyện Đức Giám Mục Stanislaô truyền đào mộ người chết và kêu ông sống lại làm chứng.
Dầu vậy, Bôleslas vẫn không thay lòng đổi dạ. Ngày 08/05/1079, khi Đức Giám Mục Stanislaô đang dâng thánh lễ, ông sai người đến sát hại ngài. Cả ba nhóm binh sĩ lần lượt đến mà không thực hiện được, khiến chính nhà vua phải ra tay. Ông xông vào nhà thờ chém vị Giám mục tại bàn thờ, rồi truyền chặt xác ngài ra nhiều khúc và vứt ra ngoài đồng cho chim trời rúc rỉa. Nhưng bốn ngày sau, trên trời chỉ có bốn cánh phượng hoàng bay lượn ngăn cản tất cả không cho bất cứ con vật nào xâm phạm tới xác thánh.
Trước việc lạ lùng ấy, Bôleslas đã thống hối trở về. Ông cho tổ chức lễ an táng Đức Giám Mục Stanislaô rất trọng thể và chôn cất tại nhà thờ chánh tòa Cracôvia. Đức Giáo Hoàng Innocentê đã phong Ngài lên Hiển Thánh ngày 17/09/1253.