FABC LIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Á CHÂU

Prot. No. 004/2025

15 tháng 3 năm 2025

Thư Mục vụ của FABC gửi các Giáo hội địa phương tại Châu Á
về việc Chăm sóc muôn loài thụ tạo:

Lời mời gọi hoán cải sinh thái 

Anh chị em thân mến trong Chúa Kitô,

Bình an và phúc lành cho tất cả anh chị em.

Chúng tôi viết thư cho anh chị em, với tư cách là những mục tử của Giáo hội tại Châu Á, một vùng đất có nền văn hóa phong phú, truyền thống lâu đời và đức tin sâu sắc. Trong cái nôi đa dạng về con người và tinh thần này, Lời Chúa tiếp tục mang đến hy vọng cho những người đang phải đối mặt với những gian nan và thử thách.

Hôm nay, chúng ta suy ngẫm về tính cấp thiết của việc ứng phó với cuộc khủng hoảng sinh thái trong thời đại của chúng ta. Nhân kỷ niệm 10 năm Thông điệp Laudato Si’ của Đức Giáo hoàng Phanxicô, một lời kêu gọi mang tính ngôn sứ để nhân loại tái khám phá mối tương quan của mình với thụ tạo, với Thiên Chúa và với nhau, chúng ta cùng canh tân cam kết chăm sóc Ngôi nhà chung của chúng ta. Thông điệp này được đào sâu hơn nữa qua Thông điệp Laudate Deum, trong đó Đức Giáo hoàng Phanxicô kêu gọi hành động một cách quyết đoán để bảo vệ Trái đất cho các thế hệ tương lai.

Khi chúng ta tiếp tục cử hành Năm Thánh Hy Vọng 2025, chúng ta được khích lệ từ những lời của Thánh Phaolô gửi tín hữu Rôma: “…ai gặp gian truân thì quen chịu đựng; ai quen chịu đựng, thì được kể là người trung kiên; ai được công nhận là trung kiên, thì có quyền trông cậy. Trông cậy như thế, chúng ta sẽ không phải thất vọng” (Rm 5,5). Niềm hy vọng Kitô giáo mời gọi chúng ta dấn thân tích cực vào việc phục hồi muôn loài thụ tạo và hàn gắn những thương tích của thế giới. Bức thư này là một lời mời gọi chúng ta nhìn nhận những đau khổ sinh thái của thời đại chúng ta – không phải là lý do để tuyệt vọng mà là lời mời gọi chúng ta kiên trì, hành động và đặt trọn niềm hy vọng nơi Chúa Kitô.

I. Những đau khổ trong Ngôi nhà chung của chúng ta

Trên khắp Châu Á, chúng ta chứng kiến muôn loài thụ tạo rên xiết dưới sức nặng của sự thờ ơ, lạm dụng và bóc lột của con người. Những hậu quả đã trở nên rõ ràng và được khoa học xác nhận:

– Nạn phá rừng và mất đa dạng sinh học: Các khu rừng mưa nhiệt đới ở Indonesia, Papua New Guinea, Malaysia, Myanmar và Philippines đang bị tàn phá, khiến các cộng đồng bản địa phải di dời và đe dọa đa dạng sinh học. Những khu rừng này, vốn rất quan trọng đối với sự sống còn của hành tinh, đang chịu áp lực rất lớn từ nạn khai thác gỗ bất hợp pháp, mở rộng nông nghiệp và khai thác khoáng sản.

– Mực nước biển dâng cao và tình trạng di dời ven biển: Hiện tượng ấm lên ở Thái Bình Dương đã làm gia tăng các cơn bão, lũ lụt và mực nước biển dâng cao, đe dọa sự tồn tại của nhiều ngôi làng ở các quốc gia như Philippines, Bangladesh và Việt Nam. Các cộng đồng ven biển phải đối mặt với tình trạng di dời ngày càng tăng, với hàng triệu người dễ bị tổn thương trước tác động của tình trạng di cư do biến đổi khí hậu.

– An ninh nguồn nước: Các sông băng tan chảy ở dãy Himalaya và các con sông khô cạn ở Nam Á và Trung Á đang đe dọa nguồn cung cấp nước cho hàng triệu người. Những biến đổi này làm trầm trọng thêm các cuộc xung đột về tài nguyên nước, đặc biệt là ở các lưu vực sông chung giữa nhiều quốc gia.

– Ô nhiễm không khí và tác động đến sức khỏe: Các thành phố trên khắp Châu Á, chẳng hạn như Bắc Kinh và Thượng Hải, Dhaka, Delhi, Karachi, Jakarta, Manila và Bangkok, đang phải chịu đựng tình trạng ô nhiễm không khí ở mức độ nguy hiểm. Ô nhiễm không khí này góp phần đáng kể vào các bệnh về đường hô hấp, đặc biệt là ở trẻ em và người già, đồng thời làm giảm chất lượng cuộc sống nói chung.

– Các hiện tượng thời tiết cực đoan mạnh và thường xuyên hơn: Sự ấm lên của Thái Bình Dương đang làm gia tăng tần suất và cường độ của các cơn bão nhiệt đới, gây ra những tác động thảm khốc cho các quốc gia Đông Nam Á giáp Thái Bình Dương, đặc biệt là Philippines. Những tác động của chúng còn lan rộng đến Nam Á (như Ấn Độ, Pakistan, Bangladesh) và Đông Á (như Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản), dẫn đến sự tàn phá, di cư và khó khăn về kinh tế. Những cơn bão mạnh này là lời nhắc nhở rằng việc chúng ta không hành động trước sự biến đổi khí hậu sẽ chỉ làm gia tăng thêm nỗi đau khổ của những người anh chị em dễ bị tổn thương nhất của chúng ta.

– Khủng hoảng nông nghiệp và an ninh lương thực: Hạn hán, lũ lụt và các kiểu thời tiết thất thường đang tàn phá ngành nông nghiệp, làm giảm năng suất cây trồng và đe dọa an ninh lương thực. Biến đổi khí hậu đặc biệt gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các cộng đồng nông thôn, những người phụ thuộc vào canh tác để kiếm sống.

Những thảm kịch sinh thái này ảnh hưởng đến những cộng đồng nghèo nhất và dễ bị tổn thương nhất tại Châu Á – những gia đình ven biển bị cuốn trôi nhà cửa, những người nông dân không còn có thể trồng trọt và những trẻ em phải chịu đựng không khí và nước bị ô nhiễm. Các nhà lãnh đạo chính trị, nhà hoạch định chính sách của chính phủ và những người ra quyết định, đặc biệt là những người tín hữu Công giáo trong số họ, cần được nhắc nhở rằng: những lựa chọn mà anh chị em đưa ra hôm nay sẽ được các thế hệ mai sau phán xét. Liệu anh chị em sẽ để lại một hành tinh bị tổn thương bởi sự bóc lột, hay một ngôi nhà phản chiếu vẻ đẹp của Thiên Chúa sáng tạo?

Trong thời điểm Năm Thánh này, những đau khổ ấy kêu gọi chúng ta ăn năn, hoán cải và cam kết sâu sắc hơn với trách nhiệm chung của chúng ta, với tư cách là những người quản lý muôn loài thụ tạo của Thiên Chúa.

II. Dấu chỉ hy vọng: Chúa Thánh Thần đang hoạt động

Bất chấp những thách đố này, chúng ta vẫn nhận ra những dấu chỉ hy vọng cho thấy rằng Chúa Thánh Thần đang sống động và hoạt động trong thế giới của chúng ta:

– Sức mạnh kiên cường của cộng đồng: Các phong trào cơ sở, chẳng hạn như các nỗ lực tái trồng rừng và phục hồi rừng ngập mặn ở nhiều nơi tại Châu Á, cho thấy tinh thần kiên cường của các cộng đồng địa phương. Những nỗ lực này duy trì sự đa dạng sinh học và sinh kế của người dân bản địa, những người đi đầu trong hành động vì khí hậu.

– Các mục vụ và giáo dục sinh thái: Trên khắp châu Á, các giáo phận đã áp dụng các mục vụ sinh thái, từ việc kiểm toán xanh các giáo xứ đến các dự án năng lượng tái tạo, tích hợp việc chăm sóc muôn loài thụ tạo vào đời sống giáo xứ và giáo dục Công giáo. Những nỗ lực này truyền cảm hứng cho những người khác noi theo.

– Sự dấn thân của giới trẻ: Giới trẻ trong các giáo phận của chúng ta đang trỗi dậy như những người tiên phong cho nền sinh thái toàn diện, đáp lại lời kêu gọi của Đức Giáo hoàng Phanxicô trong Laudate Deum để hành động khẩn trương vì tương lai của hành tinh. Cam kết của họ mang lại hy vọng cho tương lai của muôn loài thụ tạo và thách thức tất cả chúng ta hành động với trách nhiệm lớn hơn.

– Hợp tác liên tôn và xã hội dân sự: Tính cấp thiết cho nền công lý của khí hậu vượt qua ranh giới tôn giáo. Đây là điểm khởi đầu quan trọng cho các cuộc đối thoại đại kết và liên tôn, cũng như cho sự hợp tác với xã hội dân sự và tất cả những người thiện chí. Là Kitô hữu, chúng ta phải đồng hành cùng các tôn giáo bạn trong sứ mạng chung này để bảo vệ ngôi nhà chung của chúng ta.

– Sứ mệnh cho các cộng đoàn Giáo hội cơ bản: Việc chuyển đổi các cộng đoàn Giáo hội cơ bản thành các cộng đồng nhân loại cơ bản có thể giúp nuôi dưỡng tình huynh đệ nhân loại rộng lớn hơn và ý thức chung về sự quản lý đối với tạo hóa, kết nối các nỗ lực dựa trên đức tin với các mục tiêu phát triển bền vững toàn cầu.

– Cam kết của Giáo hội trong Năm Thánh: Là một phần của Năm Thánh Hy Vọng 2025, Giáo hội đang kết hợp việc Chăm sóc muôn loài thụ tạo như một chủ đề thiết yếu, thúc giục các Giáo phận và giáo xứ tăng cường các sáng kiến sinh thái và thúc đẩy lối sống bền vững như một biểu hiện của đức tin.

Những dấu chỉ hy vọng này nhắc nhở chúng ta rằng đau khổ không phải là kết thúc. Như Đức Giáo hoàng Phanxicô nhấn mạnh, tình yêu của Thiên Chúa, được tuôn đổ qua Chúa Thánh Thần, truyền cảm hứng cho chúng ta mạnh dạn tham gia vào sứ mệnh canh tân muôn loài thụ tạo (x. Rm 5,5).

III. Lời kêu gọi hành động của chúng ta

Hy vọng thúc đẩy chúng ta hành động. Là các Giáo hội địa phương tại Châu Á, chúng ta phải can đảm và quyết tâm đáp lại lời mời gọi của thời điểm này. Chúng ta cần giải quyết cuộc khủng hoảng sinh thái thông qua bốn chiều kích quan trọng: giảm thiểu, thích ứng, luật pháp và tài chính.

a. Giảm thiểu: Thu hẹp khoảng cách

Chúng ta phải ủng hộ các cam kết khí hậu mạnh mẽ hơn, chẳng hạn như Thỏa thuận Paris, và nỗ lực thu hẹp khoảng cách giữa các mục tiêu khí hậu quốc gia và mục tiêu toàn cầu là 1,5°C theo yêu cầu của khoa học. Bảo tồn những cánh rừng nhiệt đới, rạn san hô và sông ngòi của Châu Á phải là ưu tiên hàng đầu. Chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng phải cùng nhau làm việc để đảm bảo các hệ sinh thái này phát triển mạnh, với vai trò tiên phong của các cộng đồng bản địa. Như đã nêu trong Văn kiện FABC 50 Bangkok của chúng ta, trong đó nhắc lại thông điệp Laudato Si’, chúng ta phải thừa nhận rằng “môi trường là thứ được cho mỗi thế hệ vay mượn và chúng ta chịu trách nhiệm về cách chúng ta để lại cho những thế hệ mai sau” (BD, 104). Chúng ta nợ các thế hệ tương lai việc bảo vệ di sản chung này.

b. Thích ứng, mất mát và thiệt hại: Đứng về phía những người dễ bị tổn thương

Người nghèo là những người đầu tiên và chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Chúng ta phải đẩy mạnh tiếng nói của họ và yêu cầu các chính phủ và ngành công nghiệp phải chịu trách nhiệm. Việc tài trợ cho những thích ứng, mất mát và thiệt hại phải được đẩy nhanh, đặc biệt là đối với các quốc gia và cộng đồng dễ bị tổn thương ở Châu Á. Văn kiện FABC 50 Bangkok nhắc nhở chúng ta rằng tình liên đới giữa các thế hệ không phải là một lựa chọn mà là một vấn đề công lý (BD, 104).

c. Luật pháp quốc gia và quốc tế trong việc bảo vệ sinh thái

Chúng ta phải tích cực vận động để tạo ra các luật về môi trường với các quy tắc thực hiện được xác định rõ ràng về quản lý chất thải rắn, lỏng và khí, các quy định về khai thác mỏ và bảo vệ lưu vực sông, đồng thời tạo điều kiện cho các cộng đồng và các quốc gia nhỏ có thể yêu cầu các tập đoàn quốc gia và đa quốc gia chịu trách nhiệm giải trình khi chứng minh được là lạm dụng và phá hoại môi trường.

d. Tài chính

Việc tài trợ cho những hoạt động vì khí hậu khởi đi từ công lý là điều cần thiết. Những bên gây ô nhiễm phải chịu trách nhiệm tương xứng và các quốc gia giàu có hơn phải thực hiện các cam kết tài trợ cho những hoạt động vì khí hậu. Trong Năm Thánh này, chúng ta cũng phải vận động xóa nợ, nhận ra rằng bẫy nợ ngăn cản nhiều quốc gia giải quyết hiệu quả cuộc khủng hoảng khí hậu.

Tuy nhiên, ngoài việc xóa nợ, điều thực sự cần thiết là một cuộc đánh giá toàn diện toàn bộ hệ thống cho vay quốc tế – một hệ thống đặt lợi ích của các quốc gia mắc nợ lên hàng đầu thay vì tiếp tục duy trì vòng luẩn quẩn của sự lệ thuộc và áp bức tài chính. Công bằng kinh tế đòi hỏi các tổ chức tài chính và các quốc gia cho vay phải xem xét lại các cấu trúc bất công hạn chế hành động vì khí hậu và phát triển bền vững ở Nam Bán cầu.

IV. Tham gia hội nghị COP 30: Lời mời gọi dấn thân tích cực

Khi chúng tôi tìm cách tăng cường cam kết của mình đối với sự hoán cải sinh thái và tình liên đới toàn cầu, chúng tôi cũng khuyến khích tất cả các Giáo hội địa phương ở Châu Á tích cực tham gia vào Hội nghị COP 30 sắp tới, sẽ diễn ra tại Belem, Brazil, vào năm 2025. Hội nghị này là một diễn đàn quan trọng để các quốc gia và cộng đồng cùng nhau tái khẳng định cam kết hành động vì khí hậu. Chúng tôi kêu gọi các giáo phận của mình đóng góp bằng cách nâng cao nhận thức, hỗ trợ vận động vì khí hậu và hợp tác với những người ra quyết định để thúc đẩy các giải pháp khí hậu đầy tham vọng và công bằng. Chúng ta hãy đảm bảo rằng tiếng nói của những người dễ bị tổn thương nhất được lắng nghe và lời kêu gọi công lý được vang vọng mạnh mẽ, đặc biệt là trong bối cảnh trách nhiệm chung của Kitô hữu là chăm sóc Trái đất và tất cả cư dân của nó.

V. Mùa Thụ Tạo: Thời gian canh tân tinh thần và sinh thái

Khi chúng ta kỷ niệm 10 năm Thông điệp Laudato Si’ và Năm Thánh Hy Vọng 2025, chúng tôi cũng mời tất cả các Giáo hội địa phương ở Châu Á duy trì việc cử hành Mùa Thụ Tạo, từ ngày 01 tháng 9 (Lễ kính Công trình Sáng tạo tại nhiều Giáo hội Đông Phương) đến ngày 4 tháng 10 (Lễ Thánh Phanxicô Assisi, Thánh Bổn mạng của Sinh thái). Khoảng thời gian đặc biệt này là cơ hội để chúng ta đào sâu việc canh tân tinh thần và sinh thái bằng cách:

a. Giáo dục cộng đồng của chúng ta về trách nhiệm sinh thái.

b. Thúc đẩy lối sống đơn giản hơn, bền vững hơn.

c. Nuôi dưỡng đời sống thiêng liêng về muôn loài thụ tạo, giúp làm đào sâu thêm mối tương quan của chúng ta với Thiên Chúa, nhân loại và vũ trụ.

Chúng ta không được để nỗi sợ hãi hoặc sự thờ ơ làm tê liệt mình. Thay vào đó, hãy cùng nhau bước đi như Những Người Hành hương của Hy vọng, đáp lại bằng đức tin và lòng can đảm. Chúng ta tin rằng Chúa Kitô đồng hành với chúng ta, đổi mới bộ mặt Trái đất thông qua những nỗ lực chung của chúng ta.

Kết luận

Ước mong Mùa Chay này là dịp để chúng ta hồi tâm xét mình và khiêm tốn nhìn nhận lỗi lầm của mình đối với muôn loài thụ tạo của Thiên Chúa. Xin cho đây là cơ hội để chúng ta đáp lại lời kêu gọi của Thiên Chúa về sự hoán cải sinh thái.

Khi chúng ta tiếp tục hành trình trở thành một Giáo hội hiệp hành truyền giáo, chúng ta hãy phó thác bản thân cho Đức Maria, Mẹ Rất Thánh của chúng ta, Đấng luôn đồng hành với chúng ta khi chúng ta chăm sóc muôn loài thụ tạo của Thiên Chúa. Nhờ lời chuyển cầu của Mẹ truyền cảm hứng cho chúng ta hành động với lòng can đảm, sự khôn ngoan và lòng trắc ẩn vì Ngôi nhà chung của chúng ta.

Trân trọng trong Chúa Kitô.

(đã ấn ký)

+ Hồng y Filipe Neri Ferrao
Chủ tịch FABC

(đã ký)

+ Hồng y Pablo David

Phó Chủ tịch FABC

(đã ký)

+ Hồng y Isao Kikuchi, SVD

Tổng Thư ký FABC

———-

Phêrô Lê Minh Hải, OFM & Tâm Bùi

Chuyển ngữ từ: fabc.org

Nguồn: hdgmvietnam.com