Trong Thư Chung Của HĐGMVN cho chúng ta biết chủ đề của năm 2020 là: “Đồng hành với người trẻ trong tiến trình hướng tới sự trưởng thành toàn diện”. Trong Tông huấn “Chúa Kitô đang sống” (số 26-27), Đức Thánh Cha Phanxicô mời gọi các bạn trẻ chiêm ngắm tuổi trẻ của Đức Giêsu để lớn lên và trưởng thành cách toàn diện theo gương của Người: “Trong thời gian sống tại Nadarét, Đức Giêsu vâng lời cha mẹ, ‘lớn lên, thêm khôn ngoan và đầy ân sủng trước mặt Thiên Chúa và người ta’ (Lc 2, 52). Đức Giêsu đang ở trong thời gian chuẩn bị, và trong giai đoạn này, Người đi sâu vào mối tương quan với Chúa Cha và với tha nhân. Người không chỉ lớn lên về mặt thể lý, mà còn về tâm linh nữa. Trong những năm tuổi trẻ, Người đã ‘tự rèn luyện’, chuẩn bị sẵn sàng để thực hiện kế hoạch của Chúa Cha. Người đã hướng tuổi niên thiếu và tuổi trẻ của mình theo sứ mạng cao cả ấy” (số 7).
Khi nói về, “Đồng hành với người trẻ trong tiến trình hướng tới sự trưởng thành toàn diện”, người phải nói đầu tiên đó là vai trò của người cha. Thánh Giuse là mẫu gương lý tưởng về người cha gia đình. Nhờ lời Thiên thần báo mộng, Thánh Giuse hiểu rõ biến cố xảy ra nơi Đức Maria, ngài khiêm tốn thi hành sứ mệnh mà Thiên Chúa đã ủy thác. Suốt cuộc đời thánh Giuse đã trung thành với nhiệm vụ làm chồng, làm cha. Ngài đã chăm lo lao động để kiếm cơm áo cho gia đình, đã quý mến Đức Mẹ hết tình và chuyên tâm dạy dỗ trẻ thơ Giêsu.
Tình thương của người cha là tình thương không tiền bạc nào có thể mua được. Nó là thứ tình thương chân thật và sâu xa, là phản ảnh tình thương bao la của Thiên Chúa với nhân loại. Cho đi cách nhưng không và không mong được đền ơn báo đáp.
Thánh Giuse trở thành mẫu gương cho tấm lòng của một người cha luôn dấn thân cách dứt khoát, không quản gian nan để bảo vệ gia đình và giúp gia đình vượt qua những sóng gió nghi nan. Ngài luôn bình tâm trước mọi biến cố thăng trầm của dòng đời. Ngài luôn can trường để vượt qua mọi gian nan khốn khó. Ngài không chùn bước trước khó khăn, và nhất là, luôn đón nhận thánh ý Thiên Chúa với niềm tin yêu phó thác cậy trông.
Nhìn vào cuộc đời của Ngài, có lẽ Ngài là một người cha đầy bôn ba, vất vả. Ngài đã phải dẫn dắt gia đình đi qua biết bao sóng gió. Sự khốn khó nguy nan đã khỏi sự từ ngày Con Thiên Chúa hạ sinh. Thánh Giuse đã phải đối phó với biết bao cực nhọc. Từ việc bôn ba tìm kiếm quán trọ cho mẹ con Hài nhi. Rồi đưa mẹ con trốn chạy sang Ai Cập. Nơi đất khách quê người, Ngài đã vật lộn với miếng cơm manh áo từng ngày cho gia đình.
Thế nhưng, Ngài đã vượt qua tất cả. Ngài vẫn mãi mãi là chỗ dựa vững chắc cho gia đình Thánh Gia. Ngài đã chu toàn bổn phận một gia trưởng trong gia đình đầy kho khăn, với những sóng gió tứ bề. Vì thế, cuộc đời của ngài thực sự là một mẫu gương cho các người cha. Một người cha không sợ nghi nan, không thoái thác trách nhiệm, nhưng luôn là điểm tựa cho gia đình được yên vui và hạnh phúc.
Và cuộc sống hôm nay, Giáo hội cần những linh mục đóng vai trò người cha như Thánh Giuse. Một người cha để bảo vệ gia đình giáo xứ trước nền văn hóa sự chết, trước những tấn công của tục hóa đang làm băng hoại luân lý gia đình và xã hội. Một người cha có trách nhiệm để mang lại cho giáo xứ điểm tựa và sức sống của mùa xuân. Một người cha dám quên đi hạnh phúc riêng của mình để đem lại an cư lạc nghiệp cho đoàn chiên. Một người cha dám chấp nhận mọi đắng cay, cực khổ để mong mỏi đàn chiên được nuôi dưỡng Lời Hằng Sống và Thánh Thể.
Linh mục là người cha thiêng liêng trong giáo xứ và cộng đoàn, noi gương thánh Giuse, biết hoàn thành trách nhiệm của mình cách tốt đẹp qua chăm lo giáo dục đức tin cho đoàn chiên, để nhờ đó tạo nên một gia đình giáo xứ an vui hạnh phúc như Thánh Gia Thất xưa.
Người gia trưởng linh mục có nhiệm vụ dạy bảo và giáo dục con chiên theo thánh ý của Thiên Chúa. Đặc biệt, là bảo vệ và hướng dẫn đoàn chiên của mình vượt ra khỏi những thế lực tệ đoan xã hội như: nạn ma túy, nạn bắt nạt tại học đường, nạn bất công bóc lột… những tội phạm, hay những tai họa bất toàn nảy sinh từ việc thiếu kình nghiệm hoặc nông nổi nhất thời của các bạn trẻ. Gia trưởng linh mục giáo dục và hướng dẫn con chiên nên người tốt, nhất là người trẻ, giúp họ nhận thức về chính bản thân mình để họ trở thành những người hữu ích trong tương lại.
1. Thánh Giuse là hình ảnh sự thánh thiện của Chúa Cha.
Thiên Chúa là Đấng thánh thiện vô cùng, vượt trêt hết mọi thụ tạo. Thánh Giuse vì được chọn làm hình ảnh Thiên Chúa Cha, nên người cũng phải thánh thiện chừng nào. Tin Mừng giới thiệu cho chúng ta sự thánh thiện của Ngài bằng một từ duy nhất thôi: “Ông Giuse là người công chính” (Mt 1, 19). Công chính trong Kinh Thánh có nghĩa là thánh thiện tuyệt vời, không vương mắc tội lỗi. Làm sao mà không thánh thiện được khi Ngài được chỉ định làm người bảo vệ Đức Trinh Nữ rất thánh và Chúa Con Nhập thể? Giáo hội tìm thấy nơi ngài đủ mọi nhân đức làm nên đời sống của người Kitô hữa chân chính như lòng Chúa mong ước.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã chọn lễ thánh Giuse ngày 19. 3 làm lễ khai mạc sứ vụ của mình.
Trong bài giảng, Đức Thánh Cha nói: “Thánh Giuse xuất hiện như một người mạnh mẽ và can đảm, một người cần cù làm việc, nhưng trong tâm hồn Ngài, chúng ta thấy sự dịu dàng, đây không phải là nhân đức của người yếu, nhưng đúng hơn là dấu hiệu sức mạnh tinh thần và khả năng quan tâm, cảm thương, chân thành cởi mở đối với tha nhân và yêu thương.”
2. Thánh Giuse là hình ảnh tình yêu của Chúa Cha đối với Chúa Con.
Trong phúc âm, có hai lần chính Thiên Chúa Cha đã lên tiếng giới thiệu Chúa Giêsu cho nhân loại, một lần tại sông Giođan và một lần trên núi Tabor: “Đây là Con Ta yêu dấu, đẹp lòng ta mọi đàng” (Mt 3, 17). Thánh Giuse được chọn làm cha của Chúa Giêsu, nên Ngài cũng có thể nói với Chúa Giêsu như Chúa Cha đã nói về Chúa Giêsu: “Con là con yêu dấu của Cha, con đẹp lòng Cha”. Chúa Cha nói lời đó với Chúa Giêsu trong bản thể Thiên Chúa, còn Thánh Giuse nói lời đó với Chúa Giêsu như Ngôi Lời nhập thể làm người. Có vị thánh nào được âu yếm, yêu thương Chúa Giêsu như con yêu quí của mình như Thánh Giuse? Dường như chính Chúa Cha sống trong thánh cả Giuse để yêu thương Chúa Con, để bảo vệ Chúa Con. Sứ mệnh này thật cao cả biết chừng nào!
3. Thánh Giuse, tiêu biểu lòng từ bi thương xót của Chúa Cha hằng hữu trước nỗi thống khổ của loài người.
Thiên Chúa Cha vì đã chọn Thánh Giuse để biểu hiện tư cách làm cha của mình nên đã tạo nơi Thánh Giuse lòng từ bi thương xót trước những nỗi thống khổ của loài người, và qua thánh Giuse đã tự tỏ mình là Cha nhân hậu. Thánh Giuse cũng có lòng nhân từ thương xót như thế. Ngài yêu thương chúng ta vì chúng ta là môn đệ của Chúa Giêsu. Ngài chăm sóc chúng ta như đã chăm sóc Hài nhi Giêsu. Xác tín điều đó, chúng ta thấy được an ủi, vì có thánh Giuse phù hộ, nâng đỡ, chở che.
Hãy đến với Giuse! Trong Năm Thánh chúng ta tin tưởng nơi ngài, năng chạy đến với ngài trong mọi hoàn cảnh của cuộc đời để xin Ngài phù giúp. Nhất là, trước trách nhiệm nặng nề của một người cha trong giáo xứ mà có nhiều người con hoang đàng, người con nghịch tử, người con nói với cha, dạ con đi nhưng sau đó không đi…
Nguyện xin Thánh Giuse phù giúp cho hàng linh mục chúng con chu toàn bổn phận làm người đồng hành một cách tốt đẹp, một người cha khiêm nhường, một người cha đầy tình yêu và lòng thương xót đối với những người thuộc về mình, một người cha tận tụy, hy sinh, phục vụ đoàn chiên được trao phó.
Lạy Thánh Giuse, là Cha của Chúa Giêsu, xin cầu bầu trước tòa Chúa, cho linh mục chúng con biết sống theo gương của Ngài trong vai trò “đồng hành với người trẻ” trên bước đường phục vụ gia đình giáo xứ và Giáo Hội.
Xin cho chúng con biết Phúc Ấm Hóa Đời Sống gia đình, giáo xứ và giáo phận, thành một cộng đoàn hợp nhất yêu thương và cùng nhau khám phá “Chúa là niềm vui tuổi xuân” của đời mình (Tv 43, 4).
Lm. Giuse Phan Văn Quyền