Chúa Nhật Phục Sinh C – Người Phải Sống Lại – Giải thích bản văn Tin Mừng

18/04/2019

Ga 20,1-9: Ngày đầu tuần, Maria Mađalêna đi ra mồ từ sáng sớm khi trời còn tối và bà thấy tảng đá đã được lăn ra khỏi mồ, bà liền chạy về tìm Simon-Phêrô và người môn đệ kia được Chúa Giêsu yêu mến, bà nói với các ông rằng: “Người ta đã lấy xác Thầy khỏi mồ, và chúng tôi không biết người ta đã để Thầy ở đâu”. Phêrô và môn đệ kia ra đi đến mồ. Cả hai cùng chạy, nhưng môn đệ kia chạy nhanh hơn Phêrô, và đến mồ trước. Ông cúi mình xuống thấy những khăn liệm để đó, nhưng ông không vào trong. Vậy Simon-Phêrô theo sau cũng tới nơi, ông vào trong mồ và thấy những dây băng nhỏ để đó, và khăn liệm che đầu Người trước đây, khăn này không để lẫn với dây băng, nhưng cuộn lại để riêng một chỗ. Bấy giờ môn đệ kia mới vào, dù ông đã tới mồ trước. Ông thấy và ông tin, vì chưng các ông còn chưa hiểu rằng, theo Kinh Thánh, thì Người phải sống lại từ cõi chết.

Chương 20 bắt đầu những trình thuật về Chúa sống lại, gồm: vào ngày thứ nhất trong tuần, buổi sáng, Maria Mađalêna và hai môn đệ đến mồ Chúa (20,1-10, Chúa hiện ra với Mađalêna (20,11-18); buổi chiều, Chúa hiện ra với các môn đệ (20,19-23); tám ngày sau, Chúa hiện ra lần nữa với các môn đệ, có cả Tôma (20,24-29), và kết luận (20,30-31). Đoạn 20,1-10 chia thành ba phần: Maria Mađalêna phát hiện mồ trống và đi báo tin (20,1-2); Phêrô và Gioan chạy ra mồ (20,3-4); cảnh bên trong mộ (5-8); kết luận của thánh sử (cc. 9-10).

Nấm mồ là trung tâm chú ý của trình thuật. Chữ “nấm mồ” được dùng đến 8 lần trong câu chuyện nầy. Maria Mađalêna, Phêrô và Gioan là những người chạy đi chạy lại vì nấm mồ đã được mở ra. Câu chuyện được trình bày theo cách nhìn nấm mồ từ xa, kéo lại gần, rồi lại lùi xa. Từ xa Maria Mađalêna thấy hòn đá lấp mồ đã được dời đi; cô chỉ đến gần mồ sau khi hai môn đệ đã đi khỏi đó (x. 20,11). Maria chạy về báo tin (c. 2). Phêrô và Gioan chạy đi. Họ chạy đến mồ vì tin xác Chúa đã được đem đi khỏi đó (c. 4 [2x]). Họ chạy và chạy nhanh theo sức; ở đây chỉ một sự hối hả. Tới nấm mồ, trong khi Gioan đứng ngoài để chờ Phêrô, nhìn vào trong ông thấy những tấm khăn liệm, othonion; đây là điều duy nhất ông ghi nhận (c. 5). Vào bên trong nấm mồ, vật đầu tiên mà Phêrô thấy cũng là những tấm khăn liệm (c. 6); vật nầy được nhắc thêm một lần nữa ở câu 7 để nhấn mạnh. Phần Gioan, cũng vào bên trong mồ với Phêrô. Ông thấy những tấm khăn liệm thêm một lần nữa và lần nầy ông tin (c. 8). Kết thúc câu chuyện là họ rời nấm mồ mà về nhà. Thánh sử chú thích là họ chưa hiểu lời kinh thánh là Chúa Giêsu phải sống lại.

Hòn đá được lăn ra khỏi cửa nấm mồ, những tấm khăn liệm và khăn bọc đầu là những dấu hiệu cho biết Chúa Giêsu đã sống lại. Trong trình thuật ngay trước, người ta tẩm liệm Người theo phong tục do thái là lấy khăn quấn đầu và toàn thân Người (19,40), rồi đặt Người vào trong nấm mồ mới (19,42). Người đã chết thật. Bây giờ, nấm mồ ấy đã được mở ra, những khăn liệm ấy đã được tháo gỡ ra và được xếp đặt gọn gàng. Người chết không còn trong đó nữa. Như những gì đã xảy ra cho Lazarô là nấm mồ đã được mở ra (11,4), băng vải đã được tháo gỡ khỏi ông và ông được cứu khỏi sự chết (11,44), cũng đã xảy ra cách tương tự cho Chúa Giêsu. Điều nầy chứng tỏ Người đã sống lại thật.

Một dấu hiệu khác chứng tỏ Chúa đã sống lại là lòng tin của Gioan. “Ông đã thấy và ông đã tin” (20,8). Việc “thấy”, blepo, của Maria Mađalêna, Gioan trong lần đầu tiên (20,1.5) và của Phêrô, theoreo (20,6) là dùng con mắt tự nhiên mà quan sát và nhận thức sự việc (x. 9,19.21; 11,9: 10,12; 12,45; 14,17.19). Ngược lại, khi Gioan thấy, orao, những tấm khăn liệm lần thứ hai, thì ông tin. Việc “thấy” lần nầy là bằng con mắt đức tin Thiên Chúa ban cho (x. 14:5). Như Abraham thấy ngày của Chúa và ông đã vui mừng (x. 8,56), như Isaia thấy vinh quang của Người và ông đã nói về Người, cũng vậy Gioan thấy khăn liệm của Người và đã tin Người đã sống lại.

Lúc nầy các môn đệ chưa nhớ lại lời kinh thánh nói về sự sống lại của Người (2,22). Maria Mađalêna đã loan tin vô bằng cớ là “Chúa đã bị lấy đi” (c. 1), trong khi Phêrô đã  không loan báo được điều gì cho các môn đệ khác sau khi về lại từ nấm mồ, chỉ vì một điều là ông đã không thấy nấm mồ như Gioan đã thấy.

Linh mục Luigi Gonzaga Đặng Quang Tiến